มิลลิปีด สัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังที่มีร้อยขาและตัวอ่อนที่คล้ายหนอน!

มิลลิปีด (Millipede) เป็นกลุ่มของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลังในชั้น Diplopoda ซึ่งเป็นที่รู้จักกันดีจากลักษณะเด่นของพวกมันคือการมีขาจำนวนมาก มิลลิปีดมีความหลากหลายทางชีวภาพอย่างสูง โดยมีชนิดมากกว่า 12,000 ชนิดกระจายอยู่ทั่วโลก พวกมันมักอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ชื้น เช่น ป่าฝน ทุ่งหญ้า และพื้นดินใต้ก้อนหิน

ลักษณะและโครงสร้างของมิลลิปีด

มิลลิปีดมีลักษณะลำตัวเรียวยาวและแบ่งออกเป็นส่วน ๆ ที่เหมือนกัน เรียกว่า “segment” แต่ละ segment จะมีขาคู่หนึ่ง ยกเว้น segment แรกสองสาม segment และ segment สุดท้าย ซึ่งไม่มีขา มิลลิปีดสามารถมีจำนวนขาได้ตั้งแต่ 30-750 ขาขึ้นอยู่กับชนิด

นอกจากขาที่เป็นเอกลักษณ์แล้ว มิลลิปีดยังมีเปลือกแข็งครอบลำตัวที่ทำหน้าที่ป้องกันศัตรู โครงสร้างของเปลือกนี้ประกอบด้วยแผ่น chitin ที่ทับซ้อนกันและสามารถหลุดลอกได้เมื่อมิลลิปีดโตขึ้น

ระบบทางเดินอาหารของมิลลิปีดเป็นแบบ “tube-like digestive system” โดยมีปากอยู่ด้านหน้า และทวารหนักอยู่ด้านหลัง พวกมันกินซากพืช สาหร่าย และเห็ด

วัฏจักรชีวิตและการสืบพันธุ์

มิลลิปีดส่วนใหญ่จะวางไข่ ในช่วงของการสืบพันธุ์ มิลลิปีดตัวผู้จะสร้าง “spermatophore” ซึ่งเป็นถุงที่บรรจุอสุจิ และฝากไว้ในดิน จากนั้นตัวเมียจะดูด sperm เข้าไปในร่างกาย

หลังจากการผสมพันธุ์ ตัวเมียจะวางไข่จำนวนมาก ซึ่งมักจะถูกฝังลงไปในดินหรือซ่อนอยู่ภายใต้ก้อนหินและซากพืช ไข่ของมิลลิปีดจะมีเปลือกแข็งเพื่อป้องกันความเสียหาย

ตัวอ่อนของมิลลิปีดที่ฟักออกมาเรียกว่า “larvae” ซึ่งมีลักษณะคล้ายหนอนและไม่มีขา พวกมันจะดำเนินการ molting (การลอกคราบ) หลายครั้ง เพื่อที่จะเติบโตขึ้นและพัฒนากลายเป็นมิลลิปีดที่สมบูรณ์

วิถีชีวิตและบทบาทนิเวศวิทยา

มิลลิปีดส่วนใหญ่เป็นสัตว์กลางคืน และใช้เวลาส่วนใหญ่ของพวกมันในการขุดดิน หรือซ่อนตัวอยู่ใต้ก้อนหินเพื่อหลบหลีกศัตรู

ในระหว่างวัน มิลลิปีดจะกินซากพืชและเห็ด ซึ่งช่วยในการย่อยสลายสารอินทรีย์และการหมุนเวียนของธาตุในระบบนิเวศ

มิลลิปีดบางชนิดสามารถสร้าง 독 ที่รบกวนศัตรูได้ แต่ 독 ของพวกมันไม่เป็นอันตรายต่อมนุษย์

ความหลากหลายของมิลลิปีด

มิลลิปีดมีหลากหลายสายพันธุ์มากมาย ซึ่งแต่ละสายพันธุ์จะมีลักษณะและพฤติกรรมที่แตกต่างกันไป

ชื่อสายพันธุ์	ลักษณะเด่น
Giant African Millipede	มิลลิปีดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก
American Millipede	มิลลิปีดที่พบได้ทั่วไปในสวนและป่าของอเมริกาเหนือ
Zebra Millipede	มิลลิปีดที่มีสีสันสดใสคล้ายลายม้า zebra

การอนุรักษ์มิลลิปีด

เนื่องจากมิลลิปีดเป็นส่วนหนึ่งของระบบนิเวศ มนุษย์จึงควรดูแลและอนุรักษ์พวกมัน

การทำลายถิ่นที่อยู่อาศัยของมิลลิปีด เช่น การตัดไม้ทำลายป่า และการใช้ยาฆ่าแมลง จะส่งผลเสียต่อประชากรของมิลลิปีด

นอกจากนี้ การนำมิลลิปีดมาเลี้ยงเป็นสัตว์เลี้ยง ควรทำอย่างรับผิดชอบ และหลีกเลี่ยงการนำมิลลิปีดที่เป็นชนิดหายากมาเลี้ยง